یکی از مفاهیم مهم، آموزش مفاهیم متضاد به کودکان پیش‌دبستانی است. متضاد یعنی اینکه با همدیگر فرق داشته باشند یا مخالف هم باشند.
برای مخالف ها؛ می توان به مثال هایی مانند: پهن و باریک، زبر و نرم، سیاه و سفید، بالا و پایین، روز و شب، پر و خالی، چپ و راست، روشن و خاموش، خنده و گریه، بزرگ و کوچک، تمیز و کثیف، سرد و گرم،خوشحال و ناراحت، بلند و کوتاه و.. اشاره کرد
این مفاهیم به کودکان کمک می‌کند تا دنیای اطراف را بهتر درک و با استفاده از بازی‌ها و فعالیت‌های ساده این مفاهیم را یاد گیرند.
1. بازی با اشیاء واقعی
- بزرگ و کوچک:
دو شیء با اندازه‌های مختلف (مثل یک توپ بزرگ و یک توپ کوچک) را به کودک نشان دهید که: «این توپ بزرگ و این توپ کوچیک»، بعد از او بپرسید: «کدوم بزرگ‌تره؟» یا «توپ کوچک رو به من بده».
- بلند و کوتاه:
دو مداد با طول متفاوت رو کنار هم بگذارید و مفهوم بلند و کوتاه را به او توضیح دهید. میتوانید از قد خود و کودک هم استفاده کنید.
- داخل و خارج:
یک جعبه و یک عروسک داشته باشید. عروسک را داخل جعبه بگذارید و بعد خارج از آن سپس از کودک بخواهید این کار رو تکرار کند.
- پر و خالی
دو ظرف را در نظر بگیرید که داخل یکی از ظرف ها چیزی نیست و داخل دیگری خوراکی وجود دارد و در این جا می توان به کودک نشان دهید که ظرف بدون خوراکی خالی است و ظرف با خوراکی پر است که دو مورد خالی و پر کلمات مخالف هم هستند.
2. استفاده از نقاشی و کارت‌های تصویری و کلاژ
- کارت‌های متضاد: کارت‌هایی درست کنید که روی هر کدوم یک مفهوم متضاد وجود دارد. مثلاً:
* یک فیل بزرگ و یک موش کوچک.
* یک روز آفتابی و یک شب تاریک.
* یک قاشق پر و یک قاشق خالی. - نقاشی متضاد: یک صفحه کاغذ به کودک دهید و از او بخواهید یک خط کشیده سپس «یک طرف خط یک چیز سرد مثل بستنی بکشد و طرف دیگر یک چیز گرم مثل خورشید.»
- از کودک بخواهید کاردستی و کلاژ مرتبط با موضوع را بسازد. برای مثال:
یک برگه را به دو قسمت تبدیل کنید و از او بخواهید در یک قسمت با استفاده از چسباندن پنبه برف، درست کند و هوای سرد را نشان دهید و در طرف دیگر با استفاده از یک گردی زرد و چسباندن کاموای زرد و نارنجی گرمی هوا را نشان دهد که در این جا کودکان با دو مفهوم مخالف هم، هوای سرد (نماد برف) و هوای گرم (نماد خورشید) آشنا می شوند.
3. قصه‌گویی و شعرخوانی
- داستان‌های ساده:
داستان‌هایی تعریف کنید که شخصیت‌ها یا اتفاقات متضاد باشند. مثلاً داستانی درباره یک لاک‌پشت کُند و یک خرگوش تند.
- شعرهای ریتمیک:
شعرهایی با کلمات متضاد بخوانید. مثلاً: «این لیوان پره، اون لیوان خالی، این لباس کثیفه، اون لباس تمیزه.»
4. انجام کاربرگ های مربوطه:
بنابر نقاط ضعف و قوت کودکان میتوانید کاربرگ های متنوعی طراحی کنید و در اختیار او قرار دهید. برای مثال:
- در کاربرگ از کودک بخواهید تصویر خط کش بلند را آبی و تصویر خط کش کوتاه را قرمز کند.
- در کاربرگی صفحه شطرنجی طراحی کنید و بگویید تا آن را یکی در میان سیاه کند تا تضاد ۲ رنگ سفید و سیاه را متوجه شود.
بازی های آموزشی:
امروزه بازی های آموزشی متنوع و ابزار مونته سوری بسیار زیادی وجود دارد که در جذب کودکان و آموزش آنها موثر است پس از طریق مونته سوری می توان مفاهیم متضادی چون کوتاه و بلند و یا دو رنگ مخالف هم و … را یاد گرفت.
نکات مهم
- تمرین و تکرار: مفاهیم متضاد باید بارها و بارها تکرار شود تا به خوبی در ذهن کودک قرار گیرد.
- تغییر روش‌ها: از روش‌های مختلف استفاده کنید تا یادگیری برای کودک خسته‌کننده نباشد.
- مثال‌های روزمره: از موقعیت‌های روزمره برای آموزش استفاده کنید. مثلاً وقتی لباس می‌پوشید، بگویید: «این لباس تمیزه، اون لباس کثیفه.»
با این روش‌ها میتوانید مفهوم متضادها را به شکل جذابی به کودک خود آموزش بدید.
مجموعه دانشگاه کوچک به عنوان بهترین پیش دبستانی در اصفهان با دارا بودن محیطی شاد و علمی، با استفاده از پژوهش های روان شناسی و مشاوره جهت پرورش کودک بر اساس تقویت هوش های نه گانه در خدمت شما عزیزان می باشد و هدف این مجموعه پرورش کودکانی شاد با هویت تحصیلی موفق است.
