نقش و مفهوم محیط در آموزش مونته سوری برای کودکان | مهد کودک و پیش دبستانی دانشگاه کوچک

زندگی در محیطی مناسب و سازگار یکی از نیازمندی های اساسی کودکان برای رشد و پروش استعدادها و تکمیل فرایند خود شناسیشان است. فردی که در محیطی مناسب و سازگار زندگی نمی کند، استعدادهایش به طور طبیعی رشد نخواهد کرد و خودش را هم به درستی نخواهد شناخت. از جمله اصول شناخته شده تئوری های نوین تربیتی این است که «غریزه اجتماعی» کودک باید رشد کند و او به ارتباط مناسب و زندگی با همسالان تشویق شود.

براساس دیدگاه مونته سوری محیط اجتماعی ساخته دست ما، برای کودک مناسب نیست. او این محیط را درک نمی کند و نیز قادر به سازگاری با آن نیست، زیرا همیشه جدا و خارج از آن محیط بوده است. کودک در مدرسه ای درس می خواند و تحصیل می کند که برای او شباهت زیادی به زندان دارد. هم اکنون ما به وضوح شاهد نتایج و پیامدهای مهلک و زیانبار این مدارس هستیم. مدارسی که روش های تدریس معمول در آنها، در حال حاضر منسوخ شده است و ارزش و اعتبار علمی ندارد.

مونته سوری می گوید: «کودکان از محیطی مناسب برخوردار نیستند، زیرا در دنیای بزرگسالان زندگی می کنند. این بی عدالتی، نتایج و پیامدهای خاصی در زندگی کودکان به دنبال دارد. به عنوان مثال، از آنجا که مابین کودک و اشیای پیرامونش، اختلاف اندازه وجود دارد، او هیچ گونه رابطه ای بین خود و آنها نمی بیند و از این رو رشد طبیعی و مناسبی هم نخواهد داشت. صرف نظر از مسئله اختلاف اندازه، ناسازگازی محیطی بر حرکت ها و فعالیت های کودک، تاثیرات زیانبار و مخربی می نهد.» (محیط در مونته سوری)

مونته سوری و مفهوم محیط در آموزش مونته سوری | مهد کودک و پیش دبستانی دانشگاه کوچک

او در بخشی از سخنانش به محیط نامناسب اکثر مدارس اشاره میکند که در بسیاری از موارد، میزها و صندلی ها به زمین چسبیده اند ، و در همین زمینه معتقد است : «کودکان موجودات زنده ای هستند که حرکتشان نظم و ترتیب مشخصی ندارد، اما باید متوجه باشیم، آنها خود بدین مسئله واقف نیستند و نمی دانند که این آشفتگی و هرج و مرج می تواند بر اشیاء و وسایل پیرامونشان صدمه و آسیب وارد سازد. با تثبیت اسباب و اثاثیه ها در یک جای مشخص و دائمی، نظم ثابت و لایتغیری برقرار می شود، حال آنکه کودکان به هیچ عنوان، نظم را از طریق فعالیت های فیزیکی خود فرا نمی گیرند.»

به اعتقاد مونته سوری اگر کودک در محیطی باشد که این محیط، واقعا به خود وی تعلق داشته باشد و زمینه ابراز واکنش های فعالانه را در او ایجاد کند، در نتیجه، او خود در راستای تعالی خویش گام برخواهد داشت. راه صحیح صرفا این نیست که او یک سری اشیاء و وسایل را درست و منظم کند، بلکه این است که او از طریق وسایل و اشیاء، به اشتباهات و خطاهای خود پی ببرد.

آنچه در الگوی مونته سوری درباره محیط کودک مطرح می شود این است که ما باید برای کودک، محیطی را به وجود آوریم که او بتواند از آن استفاده کند: یک دستشویی کوچک برای خود او، تعدادی صندلی ، یک جالباسی، اشیای معمولی که بتواند با آنها کار کند. ما باید برای او محیطی را فراهم کنیم که بتواند در آنجا زندگی و بازی کند. آنگاه می بینیم که وی سراسر روز را به کار و فعالیت مشغول است و سرحال و بانشاط است.

توجه این الگوی آموزشی به تدارک محیطی سازگار و مساعد با نیازهای کودک و احترام به علایق و سلیقه او می تواند زمینه ساز بستری مناسب برای کمک به پرورش مهارت ها و کسب خودشناسی در کودک باشد.

مجموعه دانشگاه کوچک به عنوان بهترین پیش دبستانی در اصفهان با دارا بودن محیطی شاد و علمی، با استفاده از پژوهش های روان شناسی و مشاوره جهت پرورش کودک بر اساس تقویت هوش های نه گانه در خدمت شما عزیزان می باشد و هدف این مجموعه پرورش کودکانی شاد با هویت تحصیلی موفق است.

هدا غلامی