مونتهسوری یک روش آموزشی تربیتی مبتنی بر ایده و عمل است که توسط ماریا مونته سوری(۱۸۷۰–۱۹۵۲) ابداع شده است. مونته سوری روشی است که براساس یادگیری شناختی و برپایه ایجاد شناخت و یا تغییر در بینشهایی که از گذشته در ذهن کودک ایجاد شده، به وجود میآید.
فلسفه آموزشی مونته سوری براساس صلح، همکاری و همچنین احترام متقابل است. در این روش اغلب معلمان به کودکان آموزش میدهند و آنها را ترغیب میکنند تا به یکدیگر احترام بگذارند و معلمان نیز کودکان را بدون توجه به تفاوتهایی که با یکدیگر دارند تنها با توجه به ارزشهای انسانی آنها در نظر میگیرند. به همین دلیل است که وقتی یک کودک کم شنوا در چنین مهد کودک و یا پیش دبستانی هایی حضور پیدا میکند کمتر از سایر موسسات مورد آزار همکلاسیهای خود قرار میگیرند.
ماریا مونته سوری معتقد بود كه:
ساختارهای شخصیت كودک قبل از دوران دبستان شكل می گیرد و این ساختار بدون شك بر رفتار، نگرشها، ارتباط او با خود و دیگران بر سرنوشت تحصیل و زندگی بزرگسالی او تأثیر عمده ای خواهد داشت.
مراحل رشد كودكان شامل مراحل حساس و بحرانی است كه در عمل، در هر دوره، با كودك متفاوتی روبرو هستیم ودر آموزش باید به این مراحل و ویژگی های هر دوره توجه نمود. با آموزش كودكان در سال های حساسی از زندگی خود، شیوه ی مونته سوری نه تنها كودكان را از كودكی طبیعی شان محروم نمی كند، بلكه پیشرفت های ذهنی و هوشی آنها را سرعت می بخشد. تحقیقات نشان داده است كه ذهن كودك توانایی جذب كامل بخش مختصری از مهارت ها را دارد. بنابراین بهتر است كه آموزش ازطریق دستورالعمل های طبیعی دوران كودكی باشد.
مونته سوری معتقد بود كودك باید در فرایند آموزشی خود عامل فعالی باشد یا باید به او به عنوان یك عامل فعال در فرایند آموزشی خود نگاه كرد.
كودك كسی نیست كه فقط در معرض اتفاقات قرار گیرد، بلكه كسی است كه باید بوسیله اراده اش اتفاقات را به وجود آورد. به همین خاطر ما باید دائما” ساختمان تجربه مداومی را پی ریزی كنیم، چون كودك در هر لحظه ممكن است حركت متفاوتی را انجام دهد. پس روش آموزش به خود كودك بستگی دارد.
اولین نتیجه ای كه می توان از این روش گرفت این است كه فراگیری كودك بسیار آزاد است و آن را در هیچ سیستمی نمی توان محدود كرد و به عقیده او، اشیاء بهترین مربیان هستند. او محیطی را بوجود آورد كه در آن اشیاء همگی واقعی هستند، یعنی هیچ اسباب مصنوعی وجود ندارد. مونته سوری معتقد است كودك را نباید رها كرد بلكه مربی باید گام به گام با او حركت كند. البته نه اینكه مثل كودكان رفتار كند، ولی حتی الامكان سعی نماید بیاموزد كه چگونه با كودك رفتار كند.
هر یک از مواد در یک کلاس مونته سوری، با اختصاص یک فعالیت از بین فعالیتهای موجود که متناسب با استعدادهای طبیعی کودک است، یک جنبه از رشد کودک را پشتیبانی می کند. کودکان می توانند از طریق تجربه و حس خود، با سرعت یاد بگیرند. آنها می توانند در هر لحظه ای به کنجکاوی های طبیعی که در همه انسان ها وجود دارند و بنیان محکمی برای یادگیری دراز مدت ایجاد می کنند، پاسخ دهند.
در محیط مونته سوری کودکان با دسترسی به مواد و ابزار کاربردی خاص، نخست از راه حواس و سپس با تفکر، ویژگی های جهان پیرامون خود را تجربه و کشف می کنند و همزمان با در اختیار داشتن تجهیزات مناسب مهارت های علمی زندگی را تمرین کرده و از زندگی و یادگیری در خانۀ خود لذت میبرند.
اهداف موجود در تمرینات مونته سوری عبارتند از:
نظم: وجود نظم و رسیدن به این نظم، کودک را به حس آرامش میرساند و باعث میشود بیشتر و سریعتر پیشرفت کند.
هماهنگی: تمرینات باعث هماهنگی حرکات و کنترل ماهیچه های کودک میشود.
تمرکز: کودک برای رسیدن به آرامش احتیاج به تمرکز دارد. این تمرینات تمرکز کودک را برای انجام درست کار بر طبق الگویی که باید انجام دهد بالا میبرد و باعث رسیدن کودک به آرامش میشود.
استقلال: این تمرینات حس استقلال و عدم وابستگی را در کودک گسترش میدهد و از این حس استقلال به حس لذت و رضایت میرسد که موجب تقویت حس اعتماد به نفس در او میشود.
فعالیت های آموزشی مونته سوری به پنج گروه تقسیم میشود:
۱-مهارتهای زندگی
۲-مهارتهای حسی
۳-مهارتهای زبان آموزی
۴-مهارتهای ریاضی
۵-مهارتهای فرهنگ و علوم
مجموعه دانشگاه کوچک به عنوان بهترین پیش دبستانی در اصفهان با دارا بودن محیطی شاد و علمی، با استفاده از پژوهش های روان شناسی و مشاوره جهت پرورش کودک بر اساس تقویت هوش های نه گانه در خدمت شما عزیزان می باشد و هدف این مجموعه پرورش کودکانی شاد با هویت تحصیلی موفق است.
مریم حق شناس