دوران پیش دبستانی بهترین فرصت و زمان برای آموزش مفاهیم و مهارت های پایه ریاضی است زیرا نگرش کودکان نسبت به ریاضی در دوران خردسالی شکل می‌گیرد. مفاهیم پایه ای از جمله مفهوم دسته بندی اگر به صورت اصولی و توسط مربیان مجرب و دلسوز و علاقمند آموزش داده شوند ،گذر کودک از مرحله دبستان را آسان و مکمل می سازد.
آموزش مفهوم دسته‌بندی به کودکان پیش‌دبستانی، به آن ها کمک می‌کند تا دنیای اطراف را منظم‌تر ببینند و مهارت‌های شناختی را تقویت کنند. برای این کار، می‌تونید از بازی‌ها و فعالیت‌های عملی استفاده کنید.
۱. دسته‌بندی بر اساس رنگ
- بازی با توپ‌های رنگی: چند توپ یا شیء رنگی (قرمز، آبی، زرد) را قاطی کنید. سه سبد یا جعبه هم رنگ همان توپ‌ها بیارید. از کودک بخواهید هر توپ را داخل سبد هم‌رنگ خود بندازه و در حین کار بگوبید: «توپ قرمز توی سبد قرمز قرار می گیره.»
- لگو یا اسباب‌بازی‌های ساختنی: از کودک بخواهید لگوهای هم‌رنگ را با هم جمع و یک برج بسازد.
۲. دسته‌بندی بر اساس شکل
- پازل‌های شکل‌دار: پازل‌های چوبی که هر قطعه‌اش یک شکل هندسی (مثل مربع، دایره، مثلث) دارد، برای این کار عالی است پس کودک باید هر قطعه را توی جای درست خودش قرار دهد.
- بازی با بلوک‌ها: چندتا بلوک با اشکال مختلف را به کودک بدید و از او بخواهید بلوک‌های مربع را در یک طرف و بلوک‌های مثلث را در طرف دیگه قرار دهد.
۳. دسته‌بندی بر اساس اندازه
- اشیاء بزرگ و کوچک: چندتا شیء با اندازه‌های مختلف (مثلاً توپ بزرگ و توپ کوچک) را به کودک نشان دهید و دو تا جعبه بیارید، یکی برای اشیاء بزرگ و یکی برای اشیاء کوچک در ادامه از او بخواهید هر شیء را توی جعبه مناسب قرار دهد.
- مرتب کردن عروسک‌ها: از کودک بخواهید عروسک‌هایش را از بزرگ به کوچک یا برعکس مرتب کند.
۴. دسته‌بندی بر اساس نوع
- بازی «کدام یک در گروه نیست؟»: چندتا عروسک حیوان و یک ماشین را قاطی کنید و از کودک بپرسید: «کدوم یکی از اینا با بقیه فرق دارد؟» این بازی باعث می شودکودک بتواند تفاوت‌ها را تشخیص دهد.
- مرتب کردن لباس‌ها: هنگام جمع کردن لباس‌ها، از کودک بخواهید جوراب‌ها را توی یک کشو و پیراهن‌ها را در کشوی دیگر قرار دهد.
مفهوم دسته بندی از نظر روان شناختی
از نظر روان شناختی ، ساخت ادراک حسی برای حل مسئله دسته بندی کافی است. به عبارت ساده تر کودک به طور طبیعی از وقتی اشیا را می شناسد شروع به نوعی دسته بندی می کند.
البته معلم می تواند دسته بندی های آگاه تری را به کودکان بیاموزد. کودکان مفهوم دسته بندی را بر اساس رنگ و اندازه و کمی بعدتر بر اساس شکل و ویژگی ها طبقه بندی می کنند اما تا قبل از ۵ سالگی قادر نیستند طبقه بندی چند گانه داشته باشند، یعنی بر اساس ۳ ویژگی آنها را دسته بندی می کنند.
حال برای دسته بندی، می توانید تعدادی مهره به شکل مکعب با رنگهای قرمز و آبی را در اختیار کودکان قرار دهید سپس از کودکان بخواهید مکعب های قرمز را در یک جا و مکعب های غیرقرمز را در جای دیگر جمع نمایند در این جا به نظر می رسد کودک تا حدودی مفهوم دسته بندی را درک کرده است. تکرار و تمرین در این زمینه و تغییر دادن شکل مهره ها از مکعب به دایره و دیگر اشکال می تواند به کودک کمک کند تا به خوبی مهارت دسته بندی کردن را بیاموزد.
نکات مهم:
- صبور باشید: ممکنه در ابتدا کودک گیج شود، این کاملاً طبیعیه و با تکرار یاد می‌گیرد.
- از کلمات ساده استفاده کنید: همیشه کلمات دسته‌بندی (مثلاً «همه آبی‌ها»، «همه بزرگ‌ها») را تکرار کنید.
- تشویق: هر بار که کودک یک کار را درست انجام دهد، او را تشویق کنید.
- شروع با دو دسته: برای شروع، از دسته‌بندی‌های ساده (مثلاً فقط دو رنگ یا دو اندازه) استفاده کنید تا کودک گیج نشود.
مجموعه دانشگاه کوچک به عنوان بهترین پیش دبستانی در اصفهان با دارا بودن محیطی شاد و علمی، با استفاده از پژوهش های روان شناسی و مشاوره جهت پرورش کودک بر اساس تقویت هوش های نه گانه در خدمت شما عزیزان می باشد و هدف این مجموعه پرورش کودکانی شاد با هویت تحصیلی موفق است.
